စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာနသည် လယ်သမားများ၏အကျိုးစီးပွား မြှင့်တင်ရေးအတွက် ပြည်ပဈေးကွက် လိုအပ်ချက်ရှိနေသည့် စပါး ကို ပြည်ပနိုင်ငံများသို့ တင်ပို့နိုင်ရန် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိနေပြီဖြ စ်ကြောင်း သိရှိရပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့အောက်တိုဘာလ ၂၁ရက် က နိုင်ငံတော်ရဲ့ အတိုင်ပင်ခံ ပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်တို့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲတွင် ပြည်တွင်းစပါးဈေးများ ကျဆင်းမှုများကြောင့် တောင် သူလယ်သမားများ နစ်နာမှုများဖြစ်ပေါ်နေ ကြောင်း CB ဘဏ် ဥက္ကဋ္ဌ ဦးခင်မောင်အေးက ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ ၂၀၁၅ခုနှစ် စပါးပေါ်ချိန်က ဧရာဝတီ တိုင်းဒေသကြီးမှာ မနော သုခ စပါးတင်းတစ်ရာကို ကျပ်၅၄၃၀ဝ၀ ရှိခဲ့သော်လည်း ယခုနှစ်စပါးပေါ် ချိန်တွင်မူ မနောသုခစပါးတင်းတစ်ရာလျှင် ကျပ် ၅၂၂၀ဝ၀ သာရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒါ့ အပြင် မနောသုခ(နွေ)စပါးဈေးမှာလည်း ကျဆင်းလျက်ရှိရာ ၂၀၁၅ ခုနှစ် စပါးပေါ် ချိန်က မနောသုခ(နွေ) စပါးတင်းတစ်ရာကို ကျပ် ၅၀၆၀ဝ၀ ရှိခဲ့ပြီး ယ ခုနှစ်စပါးပေါ်ချိန်မှာတော့ ကျပ် ၄၃၂၀ဝ၀ သို့ ကျဆင်းခဲ့ပါတယ်။ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊ လှည်းကူးမြို့မှာလည်း စပါးဈေးများ ကျဆင်းလျက်ရှိရာ မနော သုခ (မိုးဟောင်း)စပါး တင်းတစ်ရာကို ၂၀၁၅ ခုနှစ် က ကျပ် ၅၃၀ဝ၀ဝ ရှိခဲ့သော်လည်း ယခုနှစ် စပါးပေါ်ချိန်တွင် ကျပ် ၅၀ဝ၀ဝ၀သို့ကျဆင်းလျက်ရှိကြောင်း စပါးဈေးကွက်အတွင်းမှ စုံစမ်း သိရှိရပါတယ်။ စပါးဈေးများ ကျဆင်းနေသလို ပြည်ပသို့ ဆန်တင်ပို့ရာမှာလည်း ယခင်နှစ် ကာလတူထက် တန်ချိန်နှစ်သိန်းနီး ပါး လျော့နည်းတင်ပို့ခဲ့တာ ကိုလည်း စာရင်းဇယားများအရ သိရှိရပါတယ်။ ၂၀၁၅-၁၆ ဘဏ္ဍာနှစ်ဧပြီလ ၁ ရက်မှ အောက်တိုဘာလ ၂၁ ရက် အထိ ပြည် ပနိုင်ငံများသို့ ဆန်တင်ပို့မှုမှာ တန်ချိန် ၅၃၀ဝ၉၃ ဒသမ ၂၃၃ တင်ပို့ခဲ့ပြီး ဆန်ကွဲတင်ပို့မှုမှာ တန်ချိန် ၂၃၇၆၅၉ ဒသမ ၈၀၃ ရှိခဲ့ပြီး နှစ်ရပ် ပေါင်းတန်ချိန် ၇၆၇၇၅၃ ဒသမ ဝ၃၆ ရှိခဲ့ပါတယ်။ ယခုနှစ်ကာလတူမှာတော့ ဆန် တင်ပို့မှုမှာ တန်ချိန် ၄၁၆၁၄ ဒသမ ၁၃၀ သာ တင်ပို့ခဲ့ပြီး ဆန်ကွဲတင်ပို့မှုမှာ တန်ချိန် ၁၄၃၄၈၄ ဒသမ ၉၅၀ တင်ပို့နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ နှစ်ရပ်ပေါင်းတင်ပို့မှုမှာ တန်ချိန် ၅၅၉၆၄၉ ဒသမ ဝ၈၀ တင်ပို့ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီတင်ပို့မှုနှစ်ခုကို နှိုင်းယှဉ်ကြည့် မယ် ဆိုရင် ဒီနှစ်ကာလတူမှာ ဆန်နဲ့ ဆန်ကွဲတင်ပို့မှုနှစ်ရပ် ပေါင်းမှာတန်ချိန် နှစ်သိန်းကျော် တင်ပို့မှု လျော့ နည်းခဲ့တာကို တွေ့ရှိရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ဆန်တင်ပို့မှုထက် ဆန်ကွဲတင်ပို့မှု က ပိုမိုနေတာကိုလည်း အဲဒီစာရင်းများအရ သိရှိရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဆန်တင်ပို့မှုမှာ တန်ချိန် တစ်သိန်း ကျော် လျော့နည်း ခဲ့ပြီး ဆန်ကွဲတင်ပို့မှုမှာတော့ တန်ချိန် ကိုးသောင်းကျော် လျော့နည်း တင်ပို့ခဲ့တာ ကို တွေ့ရ ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ ပြည်ပသို့ ဆန်တင်ပို့ရာမှာ အိမ်နီး ချင်းနိုင်ငံဖြစ်တဲ့ တရုတ်နိုင်ငံသို့သာ အဓိကထားပြီး တင်ပို့ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ပြည်တွင်း ဆန်ထွက်ရှိမှုရဲ့ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းကို တရုတ်နိုင်ငံကို တင်ပို့နေတာဖြစ် ပါတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံတည်းကိုသာ အဓိကထားပြီးတင်ပို့နေရတဲ့အကြောင်းက တရုတ်နိုင်ငံ ဟာ ဘယ်လိုဆန်အမျိုးအစားကိုမဆို၊ ဘယ်လို အရည် အသွေးမျိုးကိုမဆို ဝယ်ယူနေလို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ တခြားနိုင်ငံတွေကတော့ ထိုင်း၊ အိန္ဒိယ၊ ကမ္ဘောဒီးယား၊ ပါကစ္စတန်၊ ဗီယက်နမ်စတဲ့ နိုင်ငံ တွေက တင်ပို့နေ တဲ့ အရည်အသွေးကောင်းတဲ့ ဆန်တွေနဲ့ ဈေးကွက်မှာ ယှဉ်ပြိုင်ပြီး ဝယ်ယူနေကြပါတယ်။ အဲဒီလိုယှဉ်ပြိုင်ရာမှာ မိမိတို့နိုင်ငံရဲ့ ဆန်စပါး အရည်အသွေးဟာ တခြားနိုင်ငံတွေနဲ့နှိုင်းယှဉ်ရင် အရည်အသွေး နိမ့်ကျနေတာကြောင့် ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် မိမိတို့နိုင်ငံရဲ့ ဆန်ထုတ်လုပ်မှု ကုန်ကျစရိတ် မြင့်တက်ခြင်း၊ အထွ က်နှုန်း နည်းခြင်း၊ သယ်ယူပို့ဆောင်စရိတ်နဲ့ ဝန်ဆောင်ခ၊ အလုပ်သမားခစတဲ့ စရိတ်စကတွေ မြင့်တက်နေတဲ့အတွက် နိုင်ငံတကာဈေးကွက်မှာ နိုင်ငံတကာ ကသတ်မှတ်ထားတဲ့ ဈေးနှုန်းအတိုင်း ယှဉ်ပြိုင်ရောင်းချနိုင် ခြင်းမရှိခဲ့ပါဘူး။ ဒီနှစ်ဇူလိုင်လအတွင်းက ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံက ဆန်တန်ချိန်သုံးသိန်း ဝယ်ယူမယ်လို့ ကမ်းလှမ်းခဲ့ပြီး ဆန်အဝယ်တင်ဒါခေါ်ယူရာမှာ မြန်မာနိုင်ငံဟာ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံကပေးတဲ့ နိုင်ငံတကာ ပေါက ဈေးနဲ့ ယှဉ်ပြိုင်နိုင်ခြင်း မပြုနိုင်တဲ့အတွက် ကေ မ္ဘာဒီးယားနိုင်ငံက အဲဒီတင်ဒါကို ရရှိသွားခဲ့တာကို တွေ့ရှိခဲ့ရပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ တရုတ်နိုင်ငံကို ဆန်တင်ပို့ ရောင်းချနေရတယ်ဆိုပေမယ့်လည်း တ ရားမဝင် တင်ပို့ရောင်းချနေရသလို တရုတ်နိုင်ငံက သတ်မှတ်ထားတဲ့ AQSIQ စံသတ်မှတ်ချက်တွေအတိုင်း သတ်မှတ်ထားတဲ့ အရည်အသွေးနဲ့အညီ မတင် ပို့နိုင်တဲ့အတွက် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်တင်ပို့ရာမှာ အခက်အခဲတွေရှိနေခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ၂၀၁၅ ခုနှစ် ကာလတူကထက် တန်ချိန် နှစ်သိန်းကျော် ေ လျာ့နည်းတင်ပို့ခဲ့ရပြီး တန်ချိန်ငါးသိန်းကျော်သာ တင်ပို့နိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ယခုကာလအချိန်ဟာ မြန်မာနိုင်ငံမှာ စပါးသစ်ပေါ်နေချိန်ဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာနို င်ငံရဲ့ ကောက်စောစပါးပေါ်ချိန်ဟာ တစ်ဖက်နိုင်ငံရဲ့ သီးနှံဈေးကွက် ဖြစ်ပေါ်ချိန်ရာသီနဲ့ ကိုက်ညီနေတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ဒါ့အပြင် စပါးဟာကြာရှည် အ ထားခံတဲ့ ကုန်ပစ္စည်းဖြစ်သလို တစ်ဖက်နိုင်ငံမှာ အဆင့်မီကြိတ်ခွဲ နိုင်တဲ့ ဆန်စက်တွေရှိတဲ့အတွက် တစ်ဖက်နိုင်ငံက ကုန်သည်တွေဟာ ဆန်ထက် စပါးကို ပိုပြီးဝယ်ယူချင်တာတွေ့ရပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့လက်ရှိအခြေအနေအရ ကောက်စောစပါးပေါ်ချိန်မှာ စပါးဈေးကျဆင်းနေချိန်နဲ့ ရင်ဆိုင်နေရတာကြောင့် စပါး စိုက်ပျိုးသူတောင် သူတွေဟာ အခက်အခဲမျိုးစုံနဲ့ ရင်ဆိုင်ကြုံ တွေ့နေရတာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီလိုတောင်သူတွေရဲ့ အခက်အခဲတွေအပြင် ပြည်ပဆန်တင်ပို့မှု ေ လျာ့နည်းကျဆင်းမှုကိုပါ ပေါင်းစပ်ညှိနှိုင်းနိုင်ဖို့အတွက် အောက်တိုဘာ ၂၉ ရက်က ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး ကုန်သွယ်ရေး ဦးစီးဌာနရုံးတွင် စီးပွားရေးနှင့် ကူး သန်းရောင်း ဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဒေါက်တာသန်းမြင့်နဲ့ မြန်မာနိုင်ငံ ဆန်စက်လုပ်ငန်း ရှင်များအသင်းမှ တာဝန်ရှိသူများ၊ မြန်မာနိုင်ငံ ဆန်စပါး တင်ပို့ရောင်းချသူများအသင်းမှ တာဝန် ရှိသူများ၊ မူဆယ်နယ်စပ်ပဲပြောင်းနှမ်းကုန်စည်ဒိုင် နှင့် မူဆယ်ဆန်တင်ပို့ရောင်းချသူများ အသင်းမှ တာဝန်ရှိသူ များတွေ့ဆုံပြီး ညှိနှိုင်းခဲ့ကြပါတယ်။ အဲဒီအစည်းအဝေးမှာ စီးပွားရေးနှင့်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးက လောလောဆယ်တွင် ေ တာင်သူလယ်သမားများရဲ့ အကျိုးစီးပွားအတွက် အခက်အခဲဖြစ် နေသည့်ကိစ္စများအား အချိန်နှ င့်တစ် ပြေးညီ ဖြေရှင်းပေးရန်လိုအပ်ကြောင်း၊ ယင်းသို့ဆောင် ရွက်ရာတွင် တာဝန်ရှိသူ များအနေဖြင့် လုပ်သင့် လုပ်ထိုက်သည့် ကိစ္စရပ်များအား သက်ဆိုင်ရာ အသင်းအဖွဲ့များနှင့် ညှိနှိုင်းပြီး နိုင်ငံတော်၏ လမ်းညွှန်ချက် အရ ဆောင်ရွက်သွားမှာဖြစ်ကြောင်း ဆွေးနွေးခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီဆွေးနွေးပွဲကို တက်ရောက်လာကြတဲ့ လုပ်ငန်းရှင်အများစုကလည်း ပြည်ပဈေးကွက်ရှိတဲ့ စပါး တင်ပို့ခွင့်ကို စမ်းသပ်ခွင့်ပြုရန်၊ခွင့်ပြုမယ့်ကာလကို အချိန်အတိုင်းအတာ တစ်ခုအထိ ကန့်သတ်ခွင့်ပြုရန်၊ အစိုးရအနေဖြင့်အရန် ဆန်ဝယ်ယူရေး နည်းလမ်း ကိုလည်း အသုံးပြုရေးအတွက် စဉ်းစားပေးရန်၊ ပြည်ပသို့ တင်ပို့မှုများအတွက် LC Financing ကိုလည်း သက်ဆိုင်ရာများက ဆောင် ရွက်ခွင့်ပြုပေး ရန်၊ စပါးတင်ပို့မှုကို ကန့်ကွက် သည့်အဖွဲ့ရှိပါက ၎င်းအဖွဲ့က အခြေခံဈေးနှုန်းတစ်ခု သတ်မှတ်ပေးပြီး တောင်သူများထံမှဝယ်ယူပေးရန်၊ စပါးအထွက်နှုန်း တိုးမြှငေ့် ရးဆောင်ရွက်ပေးရန်၊ ထုတ်လုပ်မှုကုန်ကျ စရိတ်လျှော့ချေ ရး ဆောင်ရွက်ပေးရန်၊ ပို့ကုန်အပေါ်ဝင်ငွေခွန်ကောက်ခံခြင်း အား ပို့ကုန်တိုးမြှင့်ရေးအတွက် ပယ် ဖျက်ပေးရန် နှင့်နှစ်ချုပ်အခွန်မှသာစုစည်း ကောက်ခံပေးရန်အပါအဝင် ကျယ်ကျယ် ပြန့်ပြန့်ရှင်းလင်းဆွေးနွေးခဲ့ကြပါတယ်။ ယင်းဆွေးနွေးပွဲဟာ တောင်သူလ ယ်သမားများ အကျိုးဖြစ်ထွန်းစေရေး၊ ပြည်ပပို့ကုန် တိုးမြှင့်ရေး၊ တောင်သူများ ဆောင်းသီးနှံအချိန်မီ စိုက်ပျိုး နိုင်ရေး၊ မိုးစပါးထွက်ရှိရာတွင် ဈေးနှုန်းကျဆင်း မှုကြောင့် နစ်နာဆုံးရှုံးမှုမရှိစေရေးအတွက် ေ ဈးကွက် ရှိတဲ့ ပြည်ပနိုင်ငံများသို့ စပါးတင်ပို့မှုအား ညှိနှိုင်း ဆောင်ရွက်သွား မှာဖြစ်ကြောင်း သိရှိရပါတယ်။ ယခင်အစိုးရများလက်ထက်ကလည်း တရုတ်၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံတို့သို့ စပါးများ တင်ပို့ခဲ့ကြောင်း သိရှိရပါတယ်။

အဖွဲ့အစည်း နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန
ကဏ္ဍ General